Ergenlikte Başlayan Ömür Boyu Devam Edebilen Bir Cilt Hastalığı Akne
Sivilce, AKNE, ergenlik döneminde başlayan, toplumda yüzde 85 ila 100 oranında görülebilen ve yüzde 10 ila 15 oranında 40’lı yaşlara kadar devam edebilen pilosebase biriminin yani kıl-yağ biriminin bir hastalığıdır.
Kıl-yağ birimi, cilt yüzeyine gözenek dediğimiz kendine ait bir yol ile açılır, el-ayak tabanı dışında tüm vücut bölgelerinde bulunmakla beraber, yüz, saçlı deri, boyun, göğüs, sırt, kalçalarda daha fazla bulunur. Sebase bezler, sebum denilen özel bir yağ salgılar. Sebum, koruyucu yağ mantonun en önemli bileşenidir. Yağ mantonun kaybı, azalması ya da bozulması, atopik dermatit, egzamalara yol açarken, yağ salgısının artışı da saçlı deri, yüz vb. bölgelerde akne, yağlı egzama gibi cilt hastalıklarına sebep olur.
Akne, ergenlik döneminde cinsiyete göre uyarılan yağ salgısının sonucu olarak kız ve erkek çocuklarında farklı şiddetlerde görülmeye başlar. Çoğunlukla 20-24 yaşlarından itibaren ergenliğin bitişi ile kendiliğinden geçerken, yüzde 3 ila 10 oranında menopoz/ andropoza kadar devam edebilir.
Akneyi başlatan ve devam ettiren en önemli sebep cinsiyet hormonlarıdır. Erkeklik hormonlarının yüksekliği, kanda, bazen de kıl-yağ bezi biriminde, aknenin şiddetlenmesini, kadınlık hormonları ise baskılanmasını sağlar. Bu sebeple erkeklerde sivilce daha şiddetli, hormonsal düzensizliğin eşlik ettiği polikistik yumurtalık sendromlu kız çocuklarında da daha dirençli seyreder.
Akneli bireylerde kıl-yağ biriminin keratinizasyon denilen hücresel döngüsünde de bir bozukluk vardır ve yağ bezlerinin ağzı tıkalı olur, siyah nokta, sivilce oluşumu kolaydır. Bu sebeple bazı kişiler genetik olarak akneye yatkındır.
Özetle genetik yatkınlığı olan bireylerde, artan yağ salgısıyla beraber cildimizde bulunan mikroplar özellikle de bakteriler, yağ bezlerinde çoğalır ve ucu sarı çevresi kırmızı sivilce oluşumuna sebep olur. Dokunmakla ağrılı bu sivilceler eğer tedavi edilmezse, büyüyerek kistleşebilir. Kistik akne, mutlaka sistemik tedavi gerektirir, kalıcı izler bırakır.
Son yıllarda artan kozmetik ürün kullanımının ve bozulan beslenme alışkanlığının hemen her yaş grubundan kişilerin, değişen sürelerde sivilce problemi yaşamasıyla sonuçlanır. Yanlış kozmetik kullanımına ek olarak cildin yeterince temizlenmemesi, problemin büyümesine, inatçı ve tekrarlayan bir hal almasına sebep olur.
Cilt Temizliği Şart
Burun üzerinde siyah noktalar ve yağlanma başlaması kız çocuğunun ortalama 12-18 ay içinde adet göreceğinin işaretidir. Ergenlik öncesi dönemde akne adayına kişisel bakımına günlük cilt temizliğini de eklemesi öğretilmelidir. Dermatoloğunuz cildinize uygun dermokozmetik ürün seçiminde size yardımcı olacaktır. Cilt bakımının olmazsa olmazı, cildin temizlenmesidir ve sabah- akşam düzenli diş fırçalamak, saç taramak gibi alışkanlık haline getirilmelidir.
Akneye yönelik profesyonel tedaviler, dermatoloğunuzun reçete edeceği ilaçlar dışında, kliniklerde yine sadece dermatoloğunuz tarafından size uygulanacak tıbbi işlemlerdir.
İlk aşaması, profesyonel bir cilt temizliğidir. Tek tek siyah ve beyaz noktalar temizlenirken, iltihaplı sivilcelerde giderilir.
İkinci aşamada, sivilceleri baskılayan ve tekrar çıkmasını önleyen, izleri de tedavi eden bazı profesyonel uygulamalar yapılır. Bunlar kimyasal peeling, dermaroller, mikroiğneleme, plazma tedavisi, fraksiyonel iğneli radyo frekans, fraksiyonel lazer, karbon peeling gibi lazer ve ışık sistemleridir. Her tedavi kişiye özel programlanır ve sürdürülür.
Akne tedavisinde mutlaka dermatoloğunuzdan yardım almalısınız.